Neurostimulator meet hersensignalen Parkinson-patiënten

Tilburg, 21 januari 2020

Neurochirurgen ETZ implanteren nieuw apparaat bij eerste Nederlandse patiënt

Een nieuwe versie van de apparatuur voor ‘diepe hersen stimulatie’ is deze week voor het eerst bij een Nederlandse patiënt geïmplanteerd. Dat gebeurde door neurochirurgen in het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis (ETZ) in Tilburg. De apparatuur legt hersensignalen vast, die artsen uit kunnen lezen. Hiermee kan de behandeling nog beter op elke patiënt worden toegespitst.

Diepe hersenstimulatie bestaat al jaren, maar deze nieuwe neurostimulator heeft veel extra mogelijkheden die voor de patiënt van groot belang zijn. Het meest bijzondere is dat het apparaatje informatie verzamelt via de elektroden in de hersenen. Daardoor kan de behandelend neuroloog in de nabije toekomst de behandeling aanpassen op grond van deze precieze informatie. Voorheen moest hij daarvoor afgaan op zijn eigen waarnemingen of de ervaringen van de patiënt, nu kan daar ook feitelijke informatie uit de apparatuur voor gebruikt worden. Een belangrijke doorbraak, vindt neuroloog Thies van Asseldonk. “Want elke patiënt reageert anders op de stroompulsen van de neurostimulator-batterij die onderhuids, onder het sleutelbeen wordt geplaatst.”

Neurologisch
Deep Brain Stimulation (DBS) is een techniek waarbij twee elektrodes in de hersenen worden geplaatst, die gestuurd worden door een chirurgisch geïmplanteerd medisch apparaatje, ook wel stimulator genoemd (vergelijkbaar met een pacemaker). Deze batterij zorgt voor elektrische stimulatie (pulsen) aan heel precies bepaalde gebieden van de hersenen, als aanvullende behandeling voor verschillende neurologische aandoeningen, zoals Parkinson of andere bewegingsstoornissen. Hiermee worden klachten als trillen onderdrukt.
Er zijn nog meer vernieuwingen aangebracht. Zo kan een patiënt met de geïmplanteerde neurostimulator een Tesla 3 MRI-scan ondergaan, is de levensduur van de neurostimulator aanzienlijk langer en is er een betere therapiecontrole door een lage pulsbreedte (de duur van de puls die wordt gegeven). “Daardoor kunnen we de neurostimulator beter afstemmen op elke patiënt”, aldus Van Asseldonk.
Ook heeft de toepassing een verbeterd programmeerapparaat, met gebruikmaking van een gebruikersvriendelijk, specifiek voor elke patiënt geconfigureerd mobiel Samsung-apparaat waarmee de patiënten hun therapie eenvoudig zelf kunnen beheren. Patiënten kunnen hiermee de batterij aan en uit zetten of de stroomfrequentie aanpassen.

Behandeling op maat
Neurochirurg Geert-Jan Rutten voerde de succesvolle operatie uit: “Dit is een belangrijke verbetering. Artsen kunnen de hersensignalen van patiënten nu rechtstreeks beoordelen. Daardoor kunnen we elke patiënt een behandeling op maat te geven.”
Patiënten krijgen hierdoor ook de mogelijkheid een actieve rol te spelen binnen hun therapie, en artsen kunnen gepersonaliseerde therapie aanbieden op basis van gegevens uit het apparaat. Rutten: “Wij gaan vanaf nu ervaring opdoen met de nieuwe software en gaan leren van de geregistreerde hersensignalen. Daarmee kunnen we nog beter aansluiten op de behoeften van de patiënt.”
Voor de patiënten is het een grote meerwaarde dat zij voortaan de levensduur van de batterij zelf kunnen bewaken. Zij worden daardoor niet meer verrast door een lege batterij die spoedig moet worden vervangen.
Jaarlijks vinden in het ETZ circa zestig DBS-operaties plaats.

Medtronic
DBS is een product van het Ierse bedrijf Medtronic plc (www.medtronic.com), een van ’s werelds grootste bedrijven op het gebied van medische technologie, diensten en oplossingen. Zij focussen vooral op verlichting van pijn, herstel van de gezondheid en verlenging van de levensverwachting van mensen.

FOTOBIJSCHRIFTEN:
Bij een DBS-operatie worden twee elektrodes in de hersenen van een patiënt geplaatst. De neurostimulator worden onderhuids geïmplanteerd, onder het sleutelbeen.

Neurochirurg Geert-Jan Rutten toont de nieuwe neurostimulator voordat die bij de eerste Nederlandse patiënt wordt geïmplanteerd.